afb. A.F.A.M. Wetzer, 16 juli 2014

Hinthamerstraat 104-106

bouwjaar: XIII
verbouwingen: XV, XIX, XX
huidige functie: woning

Hinthamerstraat 104-106

Beschrijving

Algemeen:

Het pand Hinthamerstraat 104 is gelegen aan de noordzijde van de Hinthamerstraat. Aan de rechterzijde grenst het pand aan een vanaf verdiepingsniveau overbouwde steeg, de Louwsche Poort. Het pand heeft zijn oorsprong in een breder perceel, waartoe ook het linker pand Hinthamerstraat 102 behoorde en dat dateert uit de 13de eeuw. Van deze oudste fase is in het pand relatief veel bewaard gebleven in de zijmuren en de achtergevel. In de 15de eeuw is het brede pand opgesplitst in twee afzonderlijke panden door in het midden van de plattegrond een scheidingsmuur te plaatsen. Vermoedelijk horen de huidige balklagen en kapconstructie, voor zover nog aanwezig, bij deze 15de-eeuwse bouwfase. Het pand omvat vijf niveaus, te weten een tongewelfde kelder, een begane grond met tussenverdieping, een eerste en een zolderverdieping met borstwering. De tussenverdieping loopt door over de volle diepte van het pand; het is onduidelijk of hier sprake is van een in een latere periode volledig nieuw aangebracht niveau, of dat hier sprake is van een laat-middeleeuwse tussenverdieping in het achterste deel van het pand, die in een later fase tot de voorgevel is verlengd. Het pand is voorzien van een zadeldak met een wolfeind aan de voorzijde en is gedekt met oranje-rode Hollandse dakpannen.

Voorgevel:

Het onderste deel van de gevel, ter hoogte van de begane grond en de tussenverdieping, is voorzien van een moderne pui. Het is mogelijk dat achter de koof die de pui aan de bovenzijde afsluit, nog een kroonlijst vergelijkbaar met de lijst van het linker buurpand nr. 102 bevindt. Het bovenste deel van de gevel is gepleisterd en voorzien van blokmotief. De gevel is twee vensterassen breed. De vensters op de verdieping zijn geheel vernieuwd. Waar oorspronkelijk vermoedelijk natuurstenen onderdorpels zaten, bevinden zich tegenwoordig gemetselde en gepleisterde afwaterende raamdorpels. Op de zolderverdieping zijn de 19de-eeuwse vensterkozijnen nog wel aanwezig en voorzien van moderne vier-ruits draairamen. De raamdorpels zijn omtimmerd; dit sluit de aanwezigheid van hardstenen raamdorpels niet uit. Boven de vensters van de zolderverdieping is met een schijnvoeg in het pleisterwerk de contour van de strekse bogen boven de gevelopeningen weergegeven. Bij de vensters op de verdieping ontbreekt deze aftekening, maar tonen scheuren in het pleisterwerk wel de precieze plek waar deze strekse bogen zich bevinden.

Linkerzijgevel:

De linkerzijgevel wordt gevormd door de 15de-eeuwse scheidingsmuur, die het brede 13deeeuwse perceel waartoe ook nr. 102 behoorde, in twee afzonderlijke bouwdelen opsplitste.

Rechterzijgevel:

De rechterzijmuur behoort tot de 13de-eeuwse opzet van het pand.

Achtergevel:

De achtergevel is slechts ten dele zichtbaar: ter hoogte van de begane grond wordt het muurwerk aan het zicht onttrokken door een eenlaags aanbouw met plat dak. Aan de rechterzijde is de gevel ingebouwd door het pand Louwsche Poort, een laat-middeleeuwse achterbouw die zich achter het pand Hinthamerstraat 102 en gedeeltelijk ook achter 104 bevindt en georiënteerd is op de Louwsche Poort. Het muurwerk van de achtergevel is 13de-eeuws met een jongere opbouw en een 20ste-eeuwse tuitgevel met schouderstukken. Tot min of meer halverwege de geveltop is het opgaand muurwerk gecementeerd en voorzien van blokmotief. Het bovenste deel van de geveltop is uitgevoerd als schoon werk gemetseld in kruisverband en eindigend met een dubbele rollaag. Op de tussenverdieping en de eerste verdieping bevindt zich een draairaam met vast bovenlicht. Op zolderniveau is een klein vier-ruits schuifvenster zichtbaar. De vensteropening is aan de bovenzijde voorzien van een halfsteens rollaag. Bij alle vensters is het kozijnhout afgetimmerd; het is goed mogelijk dat hierachter de 19de-eeuwse kozijnen nog aanwezig zijn.

Interieur:

Het voorste deel van het pand is voorzien van een tongewelfde kelder. Het muurwerk ter plaatse van de voorgevel, de rechterzijmuur en de achtergevel is 13de-eeuws en gefundeerd op poeren waartussen grondbogen zijn geslagen. Het 15de-eeuwse muurwerk van de linkerzijmuur is op staal gefundeerd. Boven de tussenverdieping (of de voormalige begane grond) en de eerste verdieping zijn de samengestelde balklagen van moer- en kinderbinten, aangebracht ten tijde van de 15deeeuwse verbouwing van het pand, nog (grotendeels) aanwezig. Het pand is vier balkvakken diep. Van de kapconstructie zijn geen gegevens bekend.

Redengevende omschrijving

Het pand Hinthamerstraat 104 heeft monumentale waarde vanwege de hoge ouderdom en de gaafheid van de gevels. Daarnaast is de bouwmassa van het pand, in samenhang met het linker buurpand Hinthamerstraat 102, representatief als voorbeeld van de ontwikkeling van de (laat-)middeleeuwse bebouwing langs de Hinthamerstraat.

Gemeente 's-Hertogenbosch